Tìm hiểu về thiết kế kiến trúc nội thất: Kiến thức từ A - Z trước khi bắt tay xây nhà

Tìm hiểu thiết kế kiến trúc nội thất: lĩnh vực kết hợp kiến trúc và nội thất, tạo nên không gian hài hòa giữa thẩm mỹ, công năng và phong cách sống.

Thiết kế không gian sống ngày nay là sự kết hợp hài hòa giữa thẩm mỹ, công năng và cảm xúc. Thiết kế kiến trúc nội thất tuy đã quen thuộc nhưng thường bị nhầm lẫn với thiết kế nội thất hoặc kiến trúc thuần túy. Trên thực tế, kiến trúc nội thất đóng vai trò như một “cầu nối” giúp không gian vừa đẹp mắt, vừa tiện nghi, đồng thời phản ánh rõ phong cách sống của gia chủ. 

Bài viết này sẽ mang đến cho bạn góc nhìn toàn diện từ A - Z về kiến trúc nội thất, bao gồm khái niệm, vai trò và những nguyên tắc quan trọng, để bạn có sự chuẩn bị vững vàng trước khi bắt tay xây dựng ngôi nhà mơ ước.

Kiến trúc nội thất là gì? Khác gì với nội thất thuần túy?

Thiết kế kiến trúc nội thất có nhiều điểm tương đồng với thiết kế nội thất, nhưng thực chất là một lĩnh vực độc lập, với phạm vi công việc rộng hơn, liên quan trực tiếp đến việc tổ chức không gian sống ngay từ giai đoạn ý tưởng.

Định nghĩa thiết kế kiến trúc nội thất

Thiết kế kiến trúc nội thất là sự kết hợp giữa nguyên lý kiến trúc, thẩm mỹ và kỹ thuật xây dựng để tổ chức, sáng tạo không gian bên trong công trình. Khác với thiết kế nội thất thuần túy chỉ xử lý phần trang trí và tiện nghi, kiến trúc nội thất tham gia ngay từ giai đoạn đầu để định hình cấu trúc, tỷ lệ, vật liệu, ánh sáng và kết cấu chịu lực.

Thuật ngữ này xuất hiện từ thập niên 1970 tại các nước phát triển, đánh dấu sự chuyển đổi trong tư duy thiết kế: từ việc chỉ chú trọng hình khối bên ngoài sang việc khởi nguồn từ cảm xúc, công năng và trải nghiệm bên trong. Nhờ đó, kiến trúc nội thất vừa đảm bảo tính thẩm mỹ, vừa tăng tính bền vững, đồng thời phản ánh được phong cách sống và nhu cầu riêng của gia chủ.

Thiết kế kiến trúc nội thất phản ánh phong cách sống và nhu cầu của gia chủ

Hai hướng tiếp cận trong kiến trúc nội thất

Trong quá trình phát triển, kiến trúc nội thất được chia thành hai hướng tiếp cận chính, phản ánh cách tư duy và tổ chức không gian khác nhau:

• Thiết kế từ nội tâm: Đây là phương pháp bắt đầu từ cảm xúc và nhu cầu bên trong không gian. Kiến trúc sư lấy trải nghiệm của người sử dụng làm trung tâm, từ đó hình thành ý tưởng và để chúng lan tỏa ra cấu trúc bên ngoài công trình. Thường áp dụng cho các công trình đặc thù như bảo tàng, không gian tâm linh hoặc những dự án yêu cầu tính biểu đạt mạnh mẽ.
• Cải tạo công trình cũ: Hướng tiếp cận này tập trung vào việc giữ nguyên kết cấu chính nhưng thay đổi, tổ chức lại không gian nội thất để đáp ứng công năng mới. Đây là giải pháp phổ biến trong xu hướng kiến trúc bền vững, giúp tái sử dụng những công trình có giá trị nhưng không còn phù hợp với nhu cầu hiện tại, đồng thời tiết kiệm tài nguyên và kéo dài tuổi thọ công trình.

Những yếu tố cấu thành thiết kế kiến trúc nội thất

Kiến trúc nội thất là nghệ thuật phối hợp các yếu tố như địa điểm, kết cấu, ánh sáng và vật liệu để tạo nên không gian sống hài hòa về thẩm mỹ, công năng và cảm xúc.

Vị trí - Địa điểm

Mỗi công trình luôn gắn liền với bối cảnh cụ thể, từ văn hóa, lịch sử cho đến khí hậu địa phương. Việc nắm bắt “tinh thần nơi chốn” cho phép kiến trúc sư kiến tạo không gian vừa phù hợp nhu cầu hiện đại, vừa giữ được bản sắc riêng. 

Các mặt phẳng 2 chiều (sàn, trần, tường)

Sàn, trần và tường là những mặt phẳng cơ bản định hình nên không gian kiến trúc, tạo khung nền cho cảm nhận thị giác và điều hướng dòng chảy, kết nối giữa các khu vực. Độ dày, khoảng trống hay chất liệu sử dụng đều góp phần định hình cảm xúc: thoáng đãng hay chật hẹp, ấm cúng hay lạnh lẽo, từ đó quyết định trải nghiệm tổng thể của người dùng.

Kết cấu công trình

Kết cấu công trình gồm hai phần chính: kết cấu chịu lực (cột, dầm, khung) và kết cấu bao che (tường, trần, sàn). Đây là nền tảng quyết định khả năng sáng tạo của kiến trúc nội thất, bởi mọi ý tưởng đều phải dựa trên sự an toàn và tính bền vững. 

Yếu tố giao thông (hành lang, cầu thang)

Hành lang và cầu thang là tuyến di chuyển góp phần định hình nhịp điệu và cảm xúc cho không gian. Sự sắp xếp hợp lý giúp kết nối các khu vực, đồng thời tạo ra điểm nhấn thị giác và sự chuyển động uyển chuyển bên trong công trình.

Tỷ lệ chiều cao

Chiều cao trần ảnh hưởng trực tiếp đến ánh sáng, âm thanh và tầm nhìn trong không gian. Trần cao thường tạo cảm giác thoáng đãng, sang trọng; trong khi trần thấp mang lại sự ấm cúng và gần gũi. Việc xác định tỷ lệ phù hợp giúp không gian vừa đẹp mắt, vừa đáp ứng nhu cầu sử dụng thực tế.

Vật liệu

Mỗi loại vật liệu mang một ngôn ngữ cảm xúc riêng: đá gợi sự vững chãi, gỗ tạo sự ấm áp, kính đem đến nét hiện đại, còn bê tông thể hiện vẻ thô mộc. Bên cạnh đặc tính vật lý, “chất cảm” của vật liệu cũng rất quan trọng vì nó tác động trực tiếp đến thị giác và cảm xúc của người sử dụng.

Ánh sáng và màu sắc

Ánh sáng được xem là “chất liệu vô hình” tạo chiều sâu và sức sống cho không gian. Kết hợp với màu sắc, nó định hình bầu không khí: tươi sáng, trầm lắng hay sang trọng. Thực tế, màu sắc chỉ có thể tồn tại nhờ ánh sáng, vì vậy sự đồng bộ giữa hai yếu tố này là chìa khóa để tạo nên một không gian hài hòa và giàu cảm xúc.

Phân biệt thiết kế nội thất và thiết kế kiến trúc nội thất

Để tránh nhầm lẫn khi lựa chọn dịch vụ, bạn cần phân biệt rạch ròi giữa thiết kế nội thất và kiến trúc nội thất. Bảng so sánh dưới đây giúp bạn hiểu rõ sự khác biệt về phạm vi, mục tiêu và vai trò của từng loại.

Tiêu chí	Thiết kế nội thất	Thiết kế kiến trúc nội thất
Phạm vi	Chỉ xử lý không gian bên trong sau khi công trình hoàn thiện phần thô.	Kết hợp từ kết cấu đến tổ chức không gian nội, tham gia xuyên suốt từ giai đoạn ý tưởng.
Mục tiêu chính	Bài trí đồ nội thất, vật dụng, màu sắc, ánh sáng để tạo sự tiện nghi và thẩm mỹ.	Tổ chức, định hình không gian sống từ bên trong, kết nối với hình khối kiến trúc bên ngoài.
Giai đoạn tham gia	Chủ yếu sau khi hoàn thành xây dựng phần thô.	Tham gia ngay từ đầu đến cuối quá trình thiết kế và thi công.
Tác động cảm xúc	Mang lại cảm giác thoải mái, đẹp mắt và cá tính.	Tạo ấn tượng mạnh, khơi gợi cảm xúc sâu sắc, đồng thời phản ánh phong cách sống.
Kiến thức hình khối	Tập trung vào bố cục đồ nội thất, chi tiết trang trí (sofa, tủ, bàn ghế, hoa văn, tường, trần, sàn…).	Tổ hợp hình khối kiến trúc (tường, vòm, mái, cửa, hiên…) để tạo không gian có tính nghệ thuật cao.
Quy hoạch không gian	Bố trí nội thất bên trong: vị trí, kích thước, khoảng cách, hướng đặt để… để tối ưu công năng.	Quy hoạch tổng thể kiến trúc: phân chia phòng ốc, định vị cửa chính, cửa sổ, không gian ngoại thất…
Màu sắc	Kết hợp màu sắc nội thất, ánh sáng nhân tạo và đồ trang trí để hài hòa thị giác.	Màu sắc vật liệu kiến trúc như sơn tường, mái ngói, gạch lát… đóng vai trò chủ đạo.
Ánh sáng	Chủ yếu là ánh sáng nhân tạo, đèn trang trí và bố trí để tạo thẩm mỹ.	Tính toán tận dụng gió và ánh sáng tự nhiên cho toàn bộ công trình.

30+ thiết kế kiến trúc nội thất sẽ thành xu hướng trong 2025 

Xu hướng thiết kế kiến trúc nội thất năm 2025 sẽ tập trung vào sự hài hòa giữa thẩm mỹ, công năng và phong cách sống. Sau đây là các phong cách tiêu biểu mà bạn có thể cân nhắc:

Phòng khách được thiết kế phong cách tối giản với gam màu kem cùng cửa sổ lớn 

Phong cách thiết kế kiến trúc nội thất minimalism cách điệu với nội thất hình vuông và hình chữ nhật 

Phòng ngủ với phong cách thiết kế cổ điển sử dụng đèn chùm lớn và hoa văn tinh xảo

Phòng khách phong cách thiết kế Rustic với tone màu xám đơn giản nhưng hiện đại 

Màu sắc nổi bật tạo hiệu ứng bắt mắt cho phong cách thiết kế kiến trúc nội thất kiểu Retro

Phong cách thiết kế kiến trúc Maverick phù hợp với gia chủ cá tính mạnh, thoải mái lựa chọn màu sắc, bố cục 

Không gian phòng bếp với gam màu tối được sử dụng các thiết bị hiện đại và tinh giản

Gam màu trung tính kết hợp cùng hệ thống đèn trần hiện đại trong thiết kế kiến trúc nội thất kiểu Hi-tech

Phong cách thiết kế đồng quê lấy gỗ làm vật liệu chính tạo nên không gian màu nâu cam bắt mắt

Tone màu trắng và kem là đặc trưng của thiết kế kiến trúc nội thất Bắc Âu 

Phong cách kiến trúc nội thất Baroque với thiết kế đèn chùm lớn và các hoa văn cầu kỳ

Phòng khách phong cách Baroque được thiết kế tinh xảo, sang trọng và quý phái

Phong cách thiết kế kiến trúc nội thất Bauhaus với hai màu trắng đen đối lập 

Phòng ngủ mang phong cách Bohemian được kết hợp nhiều chất liệu và màu sắc khác nhau

Phong cách thiết kế kiến trúc nội thất Bohemian tận dụng tối đa ánh sáng từ cửa sổ lớn

Phong cách thiết kế Brutalism sử dụng đồ nội thất bằng nhiều loại vải để tô điểm cho không gian

Phòng khách được thiết kế theo phong cách Color Block với nhiều màu sắc và hình khối đa dạng

Phong cách thiết kế kiến trúc nội thất đương đại phù hợp cho ai ưu tiên sự hiện đại và tối giản

Thiết kế nội thất kiểu Expressionism đem lại sự mới lạ cho căn nhà, thể hiện cá tính của gia chủ

Ngôi nhà được thiết kế với những họa tiết, màu sắc sáng tạo, mang nét đặc trưng riêng của chủ nhân 

Phòng ngủ với tone màu đen và đèn vàng đậm nét thiết kế kiến trúc nội thất Gothic

Phong cách Gothic nổi bật với đèn chùm, thảm và khung gỗ treo tường

Phong cách Metallic sử dụng hệ thống đèn vàng tạo nên bầu không khí ấm áp và gần gũi

Nhà bếp Mid-Century Modern tràn đầy ánh sáng tự nhiên nhờ hệ cửa kính trong suốt

Phong cách Organic sử dụng cửa kính lớn giúp mở rộng tầm nhìn ra cảnh quan bên ngoài

Phòng khách phong cách Pop Art ấn tượng nhờ những chi tiết trang trí rực rỡ, đa sắc màu

Phong cách thiết kế kiến trúc nội thất Renaissance sử dụng nghệ thuật tạo hình cổ điển, quý phái

Phong cách kiến trúc Romanticism là lựa chọn cho ai yêu thích sự lãng mạn và thanh lịch

Thiết kế kiến trúc nội thất Swedish ưu tiên ánh sáng tự nhiên và nội thất bằng gỗ cao cấp 

Phong cách Vintage thể hiện sự ấm cúng, gần gũi và thân thuộc của ngôi nhà

Có thể thấy, thiết kế kiến trúc nội thất là một lĩnh vực rộng lớn, vừa mang tính nghệ thuật vừa đòi hỏi chuyên môn kỹ thuật cao. Với những thông tin mà Kiến trúc BIM chia sẻ, hy vọng quý khách hàng đã có cái nhìn rõ ràng hơn về khái niệm, nguyên tắc cũng như các phong cách thiết kế phổ biến. 

Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị uy tín để đồng hành trong việc thiết kế, thi công hay định hình phong cách cho ngôi nhà của mình, Kiến trúc BIM chính là lựa chọn đáng tin cậy. Với đội ngũ kiến trúc sư giàu kinh nghiệm và giải pháp tối ưu, chúng tôi cam kết mang đến cho bạn một không gian sống vừa hiện đại, vừa bền vững, đúng với “tổ ấm mơ ước” mà bạn hằng mong muốn.